مادهابهرام روشنضمیرنام مادها نخستین بار در 836 پ.م در سنگنوشته آشوری شَلمَناصر سوم (که بر ضد ماتای جنگید) آمده است. آنان باید در ایران مرکزی بهویژه پیرامون همدان ساکن شده باشند. شمار فراوانی از محوطههای باستانی مانند گودین تپه، باباجان تپه، تپه نوشیجان و تپه سیلک در آن حول و حوش وجود دارد که مدارکی از آنان را حفظ کرده است. به پارسیان چند سال زودتر اشاره رفته است(843 پ.م که نخستین مدرک معین برای تاریخگذاری سکونت ایرانیان در کشور ایران است). پارسیان با نام پرسوئَش (ایرانی: پارسوا) خوانده شدهاند. ظاهرا باید آنان در جنوب و غرب دریاچه ارومیه جای داد. برای دو سده آینده، میتوان به دنبالههایی به شکل اسم پارسوا و پارسا دست یافت که بسته به حرکت زمان و تغییر مکان انعطاف نشان میدهند. مثلا در دوره شاه آشوری تیگلاتپیلسر سوم منطقه پرسوئش را احتمالا در جنوب غربی، در زاگرس مرکزی میتوان یافت و آنگاه در دوره سناخریب (691 پ.م) آنان همپیمان ایلامیاناند و در نزدیکی کوههای بختیاری جای گرفتهاند. در 639 پ.م آشوربانیپال پادشاهی ایلام را به نابودی کشاند و به سوی قلمرو کورش یکم که گفتهشده بر پرسومَش و انشان (یعنی تلِ ملیان، یعنی میهن تاریخی پارسیان در فارس) فرمانروایی میکرد، تاخت و تاز کرد.اگرچه ما باید قبایل فراوانی با نام مشابه را به حساب بیاوریم، این گواه میتواند حرکت پارسیان را از شمال غرب ایران به سوی میهن فرجامین خود، نتیجه داده و ما را به سوی بحث اصلی یعنی مسیر تاخت و تازِ شمال غربی سوق دهد.نظری که پشتیبان مسیر تاخت و تازِ شمال شرقی (یا شرقی) است یا به بیان دیگر، مستقیما از استپها به سوی دشتهای مسطح شمال شرق ایران به عنوان یک گذرگاه طبیعی برای اقوام کوچگرد میرود شامل, ...ادامه مطلب